Witamina “E”
Razem z witaminami A, D i K należą one do grupy witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Oznacza to, że są one magazynowane w organizmie (a nie wydalane z moczem czy z potem, jak witaminy rozpuszczalne w wodzie), głównie w tkance tłuszczowej i w nadnerczach.
Główna rola witaminy E w organizmie to przeciwutleniacz na poziomie komórkowym. Witamina E chroni kwasy tłuszczowe lub oleje przed degradacją w ludzkim ciele wywołaną przez utlenianie i jełczenie. Przeciwutleniające działanie witaminy E jest jednym z najważniejszych działań przeprowadzanych w ciele człowieka. Witamina zwana “witaminą młodości” oraz “witaminą płodności”
W stanie niedoboru witaminy E występuje ogólne osłabienie wielu ważnych układów w ludzkim organizmie. Kilka badań klinicznych przeprowadzonych na krwinkach czerwonych, wykazały działania ochronne witaminy E na poziomie komórkowym.
W jednym z tych badań ustalono, że grupa ludzi przyjmująca około 600 jm witaminy E dziennie w ramach uzupełniającego schematu trwającego dziesięć dni.była następnie testowana pod kątem zdolności ich krwinek czerwonych do przeciwdziałania “oksydacyjnemu” starzeniu się, szczególnie gdy komórki były wystawione na światło i na nadmiar tlenu. Po tym teście okazało się, że tylko 8% ludzi, którzy suplementowali witaminę E miało uszkodzenia oksydacyjne, pozostała grupa wypadła wyśmienicie, czyli brak było jakichkolwiek uszkodzeń.
Reasumując:
Witamina E, obok witamin A i C, jest silnym przeciwutleniaczem, który chroni organizm przed stresem oksydacyjnym i uszkodzeniem komórek, wywoływanym przez wolne rodniki. Witamina E bierze także udział w syntezie substancji przeciwkrzepliwych, przeciwdziała zakrzepom. Poza tym uczestniczy w ochronie krwinek czerwonych, ekspresji genów i przekazywaniu sygnałów nerwowych w całym ciele. Dodatkowo wpływa na prawidłową wydolność mięśni i wytwarzanie nasienia mężczyzn. Jest także potrzebna w ciąży, gdyż jest współodpowiedzialna za jej utrzymanie i prawidłowy rozwój płodu. Ponadto witamina E wspomaga prawidłowe funkcjonowanie wzroku.
Witamina E, zwana tokoferolem występuje w więcej niż jednej postaci chemicznej. W laboratoriach zostały wyizolowane cztery typy tokoferoli:
- forma alfa,
- forma beta,
- forma gamma i
- forma delta tokoferoli.
Forma alfa tokoferolu jest najbardziej aktywną ze wszystkich form chemicznych witaminy E i jest głównym typem suplementu witaminy E.
Najsilniejszą formą witaminy E jest naturalna forma witaminy E występująca w wielu źródłach żywności. Jednocześnie różnica w sile tej witaminy jest uwzględniana przy obliczaniu całkowitej “aktywności” witaminy E w jednostkach międzynarodowych.
Żadne znaczące ilości witaminy E nie są niszczone ani rozkładane w wyniku gotowania . Jednak witamina E w żywności może ulec degradacji podczas smażenia, szczególnie przy stosowaniu głębokiego tłuszczu, ta forma gotowania może spowodować utlenianie większości witaminy E zawartej w żywności. Witamina E zawarta w żywności może być również zniszczona podczas przechowywania witaminy przez długi czas.
Źródła witaminy E
Oleje znajdujące się w nasionach lub ziarnach zbóż mają najwyższy naturalny zapas witaminy E.
Największe ilości występują w:
- oleju z kiełków pszenicy ,
- oleju sojowym ,
- oleju bawełnianym,
- olej słonecznikowym ,
- oleju kukurydzianym
- oleju lnianym
- itd.
Znacznie mniejsze ilości witaminy E znajdują się w:
- różnych orzechach ,
- w jajach,
- w rybach
- w podrobach.
Pomimo dużej zawartości witaminy E w owocach i warzywach, poziom ich spożycia i wchłaniania jest zbyt niski, dlatego nie są uważane za istotne źródła witaminy.
Na niedobór witaminy E cierpi stosunkowo mało osób, ale zdarzają się i tacy “mistrzowie”
Dawkowanie
Najwięcej witaminy E mamy w pszenicy. Niestety obecny sposób przetwarzania (rafinacja mąki), spowodował, że w produktach pszennych poziom tej witaminy jest zbyt niski (praktycznie całkowicie pozbawiony tej witaminy) i woła o pomoc, sięgając po suplementy.
Zapotrzebowanie dzienne u zdrowego człowieka to 15 IU dla mężczyzn i 10 IU dla kobiet
IU ( j.m) – Jednostka międzynarodowa, j.m., IU (od ang. international unit) – jednostka aktywności substancji biologicznie czynnych (witamin, hormonów, leków, szczepionek, preparatów krwiopochodnych).
1 (IU)j.m. d-alfa-tokoferolu (Witaminy E)= 0,671 mg
Objawy niedoboru, uwagi
Podczas gdy większość suplementów stosowanych przez ludzi uważa się za bardzo bezpieczne i bez skutków ubocznych, istnieją jednak rzadkie przypadki toksyczności witaminy E przy długotrwałym jej stosowaniu (suplementowaniu).
Na niedobór tej witaminy cierpią często osoby z mukowiscydozą lub celiakią.
Główne objawy niedoboru:
- zmęczenie,
- anemia,
- rogowacenie i starzenie się skóry,
- uszkodzenie systemu nerwowego,
- degeneracja mięśni;
- problemy z zębami i kośćmi,
- podatność na infekcje,
- zaburzenia neurologiczne,
- bolesność i zanik mięśni.
Przy okazji warto zaznaczyć, że zbilansowana dieta, która nie oszczędza na witaminie E, może skutecznie obniżać ryzyko zachorowania na nowotwór wątroby, prostaty i jelita grubego.
GŁÓWNE I NAJWAŻNIEJSZE WITAMINY ZAPOBIEGAJĄCE NOWOTWOROM TO C oraz A, D, E i K.
O witaminie K w następnym artykule.
Pozdrawiam i życzę zdrowia
Yvonne