INSULINOOPORNOŚĆ. Czym jest i jak się odżywiać?

W ostatnich latach coraz częściej słyszy się o tajemniczo brzmiącym schorzeniu o nazwie insulinooporność. Przypadłość ta jest obecnie diagnozowana coraz częściej, co jest o tyle istotne, że może ona bezpośrednio poprzedzać wystąpienie takich groźnych chorób jak stan przedcukrzycowy, cukrzyca typu 2 czy też cukrzyca ciężarnych.

Czym jest insulinooporność?

Insulina jest to hormon produkowany przez trzustkę, którego głównym zadaniem jest przywracanie prawidłowego poziomu glukozy we krwi po spożyciu posiłku obfitego w węglowodany. Pod wpływem działania insuliny cząsteczki glukozy, która jest nośnikiem energii, są transportowane wraz z krwią do wszystkich komórek ludzkiego organizmu. W sytuacji, kiedy cierpimy na insulinooporność, nasz organizm nie potrafi we właściwy, pożądany sposób spożytkować insuliny, zaś komórki ciała tracą wrażliwość na ten hormon. Wówczas we krwi osoby chorej stale utrzymuje się podwyższony poziom insuliny, co z kolei hamuje aktywność innego bardzo ważnego hormonu – mowa o glukagonie. Glukagon odpowiada za procesy spalania zapasów energii zgromadzonych w organizmie pod postacią tkanki tłuszczowej. Jeżeli dołożymy do tego zwiększone odkładanie tkanki tłuszczowej, będące następstwem zaburzonej dystrybucji glukozy, to jesteśmy na prostej drodze do nadwagi i otyłości. Przyczyny powstawania insulinooporności są bardzo złożone – należą do nich między innymi niska aktywność fizyczna, nadmiar kortyzolu w organizmie (występujący np. przy zespole Cushinga), przyjmowanie niektórych leków – głównie tych o działaniu przeciwwirusowym i bakteriobójczym (np. wykorzystywanych podczas leczenia gruźlicy) oraz leków stosowanych w terapii zaburzeń psychicznych. Nie można również pominąć bardzo istotnych uwarunkować genetycznych.

Główne objawy insulinooporności

Objawy, jakie obserwuje się przy insulinooporności są dosyć mało specyficzne, przez co jej wstępna diagnoza może być znacznie utrudniona. Przede wszystkim podstawowym symptomem jest nadwaga, a nawet otyłość. Osoby z insulinoopornością wykazują zwłaszcza tendencję do otyłości brzusznej, która objawia się nadmiernym odkładaniem tkanki tłuszczowej na brzuchu i w talii. Przy tym schorzeniu bardzo często występują również trudności ze zrzuceniem zbędnych kilogramów, nawet pomimo restrykcyjnej diety i dużej aktywności fizycznej. Oprócz tego chorzy skarżą się na ciągle utrzymujący się apetyt i dużą ochotę na słodkie przekąski, w tym także bezpośrednio po spożyciu nawet obfitego posiłku, co jest bezpośrednim skutkiem niedoboru glukozy w komórkach mięśniowych ciała. Insulinooporność często powoduje również problemy z podwyższonym ciśnieniem tętniczym, częste bóle głowy, chroniczne zmęczenie, zaburzenia koncentracji, senność w ciągu dnia i problemy z zasypianiem w nocy.

Jak zdiagnozować insulinooporność i jak ją leczyć?

Diagnostyka insulinooporności wymaga wykonania szeregu badań. Podstawowymi badaniami, jakie powinien zlecić lekarz w przypadku podejrzenia występowania tego schorzenia, jest wykonanie profilu lipidowego oraz badania na Hs-CRP. Warto skierować pacjenta – w szczególności, gdy skutki choroby są już bardzo widoczne – na badanie poziomu glukozy na czczo, poziomu insuliny we krwi oraz tolerancji glukozy OGTT. W przypadku potwierdzenia insulinooporności, leczenie nie będzie opierało się na stosowaniu preparatów farmakologicznych. Podstawą terapii jest bowiem całkowita zmiana nawyków żywieniowych, znaczne zwiększenie aktywności fizycznej oraz zapewnienie sobie właściwej ilości snu i wypoczynku w ciągu dnia.

Właściwa dieta przy insulinooporności

W przypadku insulinooporności chory powinien przejść na dietę, która nie będzie powodowała dużych i skokowych wyrzutów insuliny. Dlatego warto węglowodany proste zastąpić ich długowchłanialnymi odpowiednikami. Bardzo istotny jest tzw. indeks glikemiczny poszczególnych produktów spożywczych, który określa, jak bardzo po ich spożyciu wzrasta poziom glukozy we krwi, co z kolei przyczynia się do wyrzutu insuliny przez trzustkę. Należy całkowicie wykluczyć z diety słodycze, w szczególności te dosładzane syropem glukozowo-fruktozowym, żywność mocno przetworzoną, białe pieczywo, makarony i ryż, soki owocowe oraz alkohol. W jadłospisie nie może z kolei zabraknąć dużych ilości błonnika pokarmowego. W przypadku insulinooporności zdecydowanie najlepiej będzie udać się do dietetyka, który będzie w stanie skomponować odpowiednią, spersonalizowaną dietę.

Jak widać, indulinooporność to schorzenie, które może w bardzo poważny sposób przyczynić się do pogorszenia się stanu naszego zdrowia. Dlatego tak ważne jest wychwycenie u siebie pierwszych jej objawów i jak najszybsza zmiana stylu życia oraz nawyków żywieniowych w przypadku zdiagnozowania insulinooporności.

POZDRAWIAM

Iwona